Heraldische Richtlijnen voor het ontwerpen
van een Familiewapen.( Vrij verwoord )
Concept:
Het kiezen van de wapenfiguren:
Men wil vaak veel te veel figuren in een
Familiewapen tonen, echter de heraldieke "wetgeving", schrijft voor, dat het Familiewapenschild in de tijd van de ridders
van grote afstand herkenbaar moest zijn.
Dit houdt thans onder meer in, dat het
familiewapen bepaalde sterk onderscheidende en eenvoudige figuren moet voeren, om verwarring te voorkomen met andere familiewapenschilden.
Een "te druk" wapen zou in de Riddertijd namelijk
ook te moeilijk van afstand te herkennen zijn. Onpractisch eveneens, wanneer eerst alle wapenfiguren "ontcijferd" moeten worden.
Het wapenschild werd vanzelf, in toernooien
gebruikt.
Het ging er daar niet zachtzinnig aan
toe.
Er werd in die toernooien een wapenschild
gebruikt, dat eenvoudig te herstellen was, dus een paar kleuren en figuren, die snel met verf hersteld konden worden, na een
wedstrijd.
Men noemde dit eenvoudige wapenschild
een herautstuk en was afgeleid van het familiewapen.
Het originele "Familie"wapenschild, werd
dan wel voor de tent geplaatst, waar de ridder zich ophield.
De kleuren:
Men kiest voor heraldisch voorgeschreven
kleuren, waarbij opgelet wordt, dat de verschillende kleuren elkaar niet raken.
Kleuren kunnen gescheiden worden door
onder andere metaalkleuren, als goud en zilver te gebruiken.Natuurlijke kleuren zijn ook mogelijk.
Wanneer het familiewapenschild is vastgesteld,
was het gebruikelijk om de meest voorkomende kleur en de meest voorkomende metaalkleur, te gebruiken voor de dekkleden.
De wrong is een "opgerolde" doek, die
afgebeeld wordt tussen de helm en het helmteken.
De wrong was doorgaans afkomstig van de
dame, die de ridder vertegenwoordigde tijdens het gevecht.
De kleuren van de wrong worden thans afgeleid
van de kleuren van de dekkleden.
De wrong wordt ook zelfs in zijn
geheel weggelaten.
Het helmteken is zeker niet onbelangrijk.
Op de helm kunnen diverse tekens of symbolen geplaatst
worden, vaak vleugels.
Het helmteken in de Heraldiek, mag ook
iets anders zijn, bijvoorbeeld een voorwerp.
Beschrijving van mijn Familiewapen:
In het Register van Familiewapens van
het Centraal Bureau voor Genealogie is ingeschreven het onderstaande Wapen van het Geslacht de Graaff.
In blauw een schuingeplaatste spade, vergezeld
boven van een korenschoof en beneden van een meerblad, alles goud.
Helmteken: Een uitkomende ooievaar van
natuurlijke kleur.
Dekkleden: Blauw, gevoerd van goud.
Dit wapen is in 2001 door de aanvrager
ontworpen, ten behoeve van de nakomelingen van Frederik Cornelis de Graaff en Maria Wilhelmina Tetteroo.
Geregistreerd op verzoek van Frederik
Cornelis de Graaff, geboren 's-Gravenhage 2 mei 1963, wonende te Doorwerth, zoon van Frederik Cornelis de Graaff en Maria
Wilhelmina Tetteroo.
Aanvrager stamt af van Joost de Graaf,
gehuwd Werkendam 31 juli 1741 met Anna Stam.
Nr. 826
Afgegeven 's-Gravenhage, 17 december
2001
Waarom, deze wapenfiguren:
Zoals op mijn homepage al gezegd, is het blijven speuren naar historische
feiten, onderzoeken van achtergronden, uitspitten van en graven in archieven, het steeds op zoek gaan naar nieuwe "oude"
gegevens op het gebied van familieonderzoek, maar ook op andere terreinen, aanleiding geweest om als hoofdfiguur "de
Spade" te kiezen.
Het "graven" met de spade, in relatie tot de familienaam "de Graaff",
geeft aan dit wapen tevens de heraldische aanduiding: Een "sprekend"wapen.
De tarweschoof, het steeds weer terugkerende wapenfiguur in het gemeentewapen
van Werkendam, oorspronkelijk afkomstig van het wapen van de gemeente De Werken en Sleeuwijk.( in de beschrijving van mijn
familiewapen echter aangeduid als korenschoof. Dit komt, omdat na de samenvoeging van de gemeente Werkendam en Almkerk in
1973, een nieuw gemeentewapen en een nieuwe wapenbeschrijving werden vastgesteld. Vanaf 1978 spreekt men dan van: een
korenschoof )
Het meerblad is een gekozen figuur om aan te geven, dat er meer in
dit wapen aan de hand is.
Het meerblad, komt drievoudig voor (2-1) in het wapen van de familie
"Tetteroo", al is de kleur daar zilver.
Het familiewapen is niet aangevraagd t.b.v. de gehele familie de
Graaff, maar voor de nakomelingen van het echtpaar Frederik Cornelis de Graaff en Maria Wilhelmina Tetteroo; mijn ouders.
Blauw voor het water, zowel voor het land van Heusden en Altena als
voor De Noordzee, waarlangs de de Graaffen zich vestigden rond 1852.( Den Haag ).
De "warme" kleur van goud, had mijn voorkeur boven het zilver, in
de combinatie met blauw.
Het goud verwijst thans nergens naar.
Als Helmteken de uitkomende Ooievaar ( zonder aal), bedoeld
als verwijzend symbool naar 's-Gravenhage, waar mijn "directe" familie toch lang heeft geresideerd.
In de verzameling Wazamar vind je ons wapen ook
weer terug
Klik op de G.
Daar zie je: de Graaf, de Graaff en de Graaff.
Op de laatste (thans de derde) kom je op
de pagina waar ons wapen staat (826).
Als een familienaam in rood of blauw wordt vermeld,
kun je daarop klikken.
Er zit onder de familienaam namelijk een link
naar de website van de familie met dit wapen.
Historie van het gemeentewapen van Werkendam
en het voortdurend terugkerende wapenfiguur van de gemeente De Werken en Sleeuwijk: De tarweschoof ( later de korenschoof).
Op 7 april 1819 heeft de gemeente
De Werken en Sleeuwijk hierboven links afgebeeld wapen en wordt heraldisch als volgt beschreven: "Van groen met een goude
chevron en 3 goude tarweschoven." De oorsprong van dit wapen is niet bekend. De gemeente Werkendam heeft dan haar eigen gemeentewapen, hieronder links te zien.
In 1950 komt de gemeente De Werken en Sleeuwijk
bij de gemeente Werkendam en worden de gemeentewapens samengevoegd. Het gemeentewapen van De Werken en Sleeuwijk wordt beneden
in het veld van het wapen van de gemeente Werkendam geplaatst, zoals hieronder rechts te zien.
Hierboven links het wapen van de gemeente
Werkendam voor de toevoeging van de gemeente De Werken en Sleeuwijk.De beschrijving op 7 april 1819 luidde:
"Van goud, beladen met een blaauwe dwarsbalk,
waarop een zilveren zalm1) en verzeld van 3 blaauwe eendvogels." 1) op de afbeelding dus (abusievelijk?) een gouden zalm.
Daarnaast dus het samengestelde gemeentewapen
van de gemeente Werkendam na toevoeging van de gemeente De Werken en Sleeuwijk, waarvan de beschrijving op 28 april 1958 luidde:
"Zwaluwstaartvormig doorsneden : I van goud
beladen met een dwarsbalk van azuur, waarop een zalm van zilver en vergezeld van 3 aan de poten geknotte eendvogels van azuur,
II van sinopel beladen met een keper van goud en vergezeld van 3 tarweschoven van hetzelfde. Het schild gedekt met een gouden
kroon van 3 bladeren en 2 paarlen."
Het wapen van de gemeente Almkerk voor 1973.
Twee afbeeldingen.Links het gemeentewapen van Almkerk, dat op 16 juli 1817 als volgt werd beschreven:
" In goud 2 rechtop geplaatste van elkander
afgewende zalmen van keel."
NB : In het register is geen tekst vermeld,
alleen een tekening.
Rechts hiervan (hetzelfde) wapen van Almkerk,
maar kreeg op 14 oktober 1909 een "nieuwe" beschrijving! namelijk: " In goud 2 rechtop geplaatste van elkander afgewende
zalmen van keel."
Oorsprong/verklaring :
Het is een van de versies van het wapen
van de heerlijkheid Altena, vergelijk andere wapens in deze streek (oa Rijswijk, Andel, Giessen). Waarom in 1909 hetzelfde wapen nogmaals
werd verleend is niet duidelijk.
Een wapen voor het geslacht van Altena is
bekend sinds de 13e eeuw. Het geslacht stierf rond 1250 uit. Het wapen vertoonde in goud twee afgewende zalmen van keel. De
heerlijkheid en land van Altena hebben dit wapen overgenomen. Diverse gemeenten hebben varianten van dit wapen
In 1973 werd Almkerk (ged, 1879 Emminkhoven)
aan de gemeente Werkendam toegevoegd.Dit vereiste wederom een aanpassing van het gemeentewapen van Werkendam.Het was noodzakelijk,
dat Almkerk ook in het gemeentewapen herkenbaar was.
Het gemeentewapen werd zoals hierboven
afgebeeld ontworpen.De beschrijving van het wapen luidde op 2 december 1978 als volgt:
"Doorsneden: I in goud een dwarsbalk
vergezeld van 3 merletten, alles van azuur, II in sinopel een keper van goud, boven vergezeld van 2 afgewende zalmen van zilver,
gevind van keel, beneden van een korenschoof van goud. Het schild gedekt met een gouden kroon van 3 bladeren en 2 parels."
Oorsprong/verklaring :
Bij de eerste wijziging werd het wapen gedeeld
met het wapen van De Werken en Sleeuwijk, de zwaluwstaartvormige verbinding duidde op de hechte band tussen de plaatsen. In
het laatste wapen zijn 2 van de korenschoven vervangen door de zalmen uit het wapen van Almkerk, die afkomstig zijn van het
gebied van Altena. Een ouder ontwerp, dat echter niet is ingediend, liet de zalm uit de onderste schildrand komen. In 1997
werden Dussen ( 1973 Almkerk(ged.1879 Emminkhoven)Eethen (ged.1923 Drongelen, Genderen en Meeuwen)) ook toegevoegd aan de
gemeente Werkendam.
Naar:
http://www.ngw.nl/w/werkenda.htm
|